Kol 1,15-2,23
Przypisy
1,15 - Tzn. zrodzony przed wszystkimi rzeczami stworzonymi (por. J 1,1nn).1,16 - "Trony... Władze" - cała hierarchia bytów anielskich (zob. przypis do Ef 1,21); "dla Niego" - inni tłum.: "ku Niemu" (por. Ap 22,13).
1,18 - "Głową... Kościoła" - tajemnica Mistycznego Ciała Chrystusa (por. Rz 12,4n; 1 Kor 6,15; 1 Kor 10,17; Ef 1,10.22n); "Pierworodnym spośród umarłych" (por. Ap 1,5) jest Chrystus - Nowy Adam, pierwszy zmartwychwstały, dzięki któremu wszyscy zmartwychwstaną (por. Rz 8,11; 1 Kor 15,22.45).
1,19 - Bądź w tym sensie jak w Kol 2,9 (pełnia Bóstwa), bądź zgodnie z sensem Ef 1,23 (zob. przypis), bądź wreszcie w sensie całego odkupionego wszechświata, co najlepiej harmonizuje z kontekstem.
1,20 - Dzięki odkupieniu następuje powszechny ład: możność osiągnięcia Boga, jako celu człowieka, wpływa jakoś na cały wszechświat (por. Rz 8,20).
1,22 - W tekście gr. występują dwa terminy oznaczające ciało (soma, sarx). Idzie więc bądź o odróżnienie ciała fizycznego od mistycznego, bądź o prawdę o "ciele podobnym do ciała grzesznego" (Rz 8,3).
1,24 - Skuteczności zadośćczyniącej i uświęcającej męki Chrystusa nie może niczego brakować (por. Hbr 7,27; Hbr 9,12; Hbr 10,10). Natomiast cierpienia całego Mistycznego Ciała Chrystusa trwać będą do końca świata i każdy z Jego członków je "dopełnia", podobnie jak tutaj Apostoł.
1,26 - Tu mowa zwłaszcza o Apostołach.
2,3 - Iz 45,3; Prz 2,3n; Ef 3,19.
2,8 - Mowa o siłach kosmicznych, a pośrednio o kierujących nimi duchach - zgodnie z poglądami starożytnych.
2,9 - Tzn. bądź "rzeczywiście", bądź "na skutek wcielenia", bądź dla uwydatnienia sposobu, w jaki Pełnia bytu zamyka się w Chrystusie, tzn. jako organicznej jedności, uzależnionej od Chrystusa-Głowy. Por. Kol 1,19.
2,10 - Zob. Kol 1,16.
2,11 - Tzn. chrzest umożliwia zwycięstwo nad tyranią popędów natury, zepsutej przez grzech pierworodny. Ją właśnie przeważnie oznacza u św. Pawła termin sarx - "ciało" (por. Rz 7,5 itd.).
2,12 - Por. Rz 6,4.
2,14 - "Zapis dłużny" to bądź Prawo Mojżeszowe, które utraciło swą moc (por. Rz 7,6; Ga 5,4; Ef 2,15), bądź ogólny dług moralny całej grzesznej ludzkości. "Naszym przeciwnikiem" zatem jest raczej współukrzyżowany z Chrystusem grzech (por. 2 Kor 5,21; Ga 3,10.13).
2,15 - Obraz zapożyczony ze świata starożytnego: zwycięski imperator prowadzi w pochodzie triumfalnym rozbrojonych wodzów nieprzyjacielskich. Tu w ich roli występują bądź złe duchy, których odkupienie pozbawiło władzy nad światem (por. Łk 10,18; J 12,31; Hbr 2,14; 1 J 3,8; Ap 12,9nn), bądź aniołowie jako poręczyciele i stróże Prawa Mojżeszowego (por. Dz 7,53; Ga 3,19; Hbr 2,2), które już utraciło swą moc.
2,17 - "Cienie" - por. Hbr 8,5; Hbr 10,1; "rzeczywistość" - dosł. "Ciało".
2,18 - Aluzja do fałszywego mistycyzmu.
2,20 - Por. Ga 4,3.9.
2,22 - Iz 29,13 (Mt 15,9).
2,23 - Ostatni okolicznik niejasny, różnie tłumaczony: bądź streszcza on poprzednio wyliczone "pozory, mądrości" - jak podaje powyższy przekład - bądź stwierdza, ze asceza tych błędnowierców jest bezwartościowa wobec lub na skutek żądzy zmysłowej.